Terugblik op kwartaalbijeenkomst Ellen Aptroot, ‘Homoparen in systeemtherapie’,
16 mei 2011
Aptroot leidt in dat genderkenmerken bepalend zijn in zowel homo- als heteroseksuele relaties. “Vrouwen richten zich meer op de relatie, mannen meer op de specifieke partner. Seksuele gerichtheid als uitgangspunt nemen suggereert veel verschillen die er niet zijn en gaat zo voorbij aan meer relevante geslachtskenmerken. Beter is het te spreken van seksuele diversiteit.”, aldus Aptroot.
In haar lezing grijpt Aptroot terug naar de oorsprong van het denken over seksualiteit en belicht maatstaven die worden gehanteerd in de samenleving hedentendage en in vroeger tijden. “Hoe vorm en materie uiteengezet worden, is een bepalende grondslag voor ethische maatstaven met bijvoorbeeld wetgeving tot gevolg. Filosofisch gedachtegoed, Kerk en Staat zijn bijvoorbeeld beïnvloedende factoren.”, aldus Aptroot. Vanuit diverse stromingen wordt een licht geschenen op seksualiteit. Het huidige Postmodernisme gaat over welvaartgroei, verzuiling, individualisering. “Viagra bijvoorbeeld, is een oplossing voor seksuele desinteresse met als gevolg een overfocus en symptoombestrijding. Bret Easton Ellis (Less than Zero, 1985) draagt de boodschap uit dat seks niet over de betrekking gaat maar over lustbeleving.”, aldus Aptroot.
Wat als ordeningsprincipes overboord gezet worden en seksualiteit bekeken wordt vanuit gendervraagstukken, gelijksoortigheid? Aptroot pleit voor het laten varen van de dominantie van de heteroseksualiteit. “Verschijnselen logisch maken binnen de context is belangrijk binnen het therapeutisch gesprek”. Als voorbeeld geeft Aptroot dat er door de relatiegerichtheid binnen lesbische relaties meer verstrengeling is, waarbij D. Schnarch (Passionate Marriage, 1997) het in elkaar verwikkeld zijn betitelt als emotionele gridlock. “Seksualiteit implodeert dientengevolge regelmatig binnen de lesbische relatie vanwege het goed willen houden van de relatie, met een hoge mate van geweld binnen de relatie of verliefdheid op een derde partij tot gevolg. ... Wanneer relaties in de context van de betrekking gezien worden, geeft dat duidelijkheid over verschillen in verlangens.”
Aptroot verduidelijkt dat een dominant verhaal niet op zichzelf staat. “Heteroseksuele mannen zoeken hedentendage langs de virtuele snelweg hun behoeftebevrediging, dit is niet anders dan homoseksuele mannen die dat doen langs de openbare snelweg.”
Het publiek wordt uitgenodigd taal te ontwerpen voor (het uitvragen van) seksualiteit binnen het therapeutische gesprek. Aptroot sluit de avond af zeggend dat seksualiteit immers net als alle andere wat bestaat van een natuurlijke orde is.
Ook deze kwartaalbijeenkomst stond in het teken van verdieping in het systeemtherapeutisch denken en collegiale ontmoetingen in een ontspannen sfeer. 19 september a.s. verzorgt Ellen Aptroot de bijeenkomst ‘Systeemtherapie en seksualiteit en intimiteit’.
Literatuuradvies: Savenije, A. et al, Handboek Systeemtherapie, de Tijdstroom, Utrecht, 2010, Hoofdstuk 25
Saskia Paffen
22 mei 2011