Terugblik op kwartaalbijeenkomst Frans Duintjer, ‘Geweldloos verzet ’,
17 september 2012     
    

De methodiek van geweldloos verzet is ontstaan bij het werken met gezinnen waar het behoorlijk uit de hand liep en waar kinderen de overhand hadden, de dienst uitmaakten in het gezin door dreigen en geweld, zo begint Frans zijn betoog. Hij zet uiteen wat er gebeurt als de situatie is dat kinderen de dienst uitmaken. Ouders hebben dan meer en meer de neiging zich terug te trekken, óók uit het leven van hun kind. Ouderschap gaat dan een minder belangrijke rol spelen; het kind gaat meer zijn eigen gang en onttrekt zich aan ouderlijk toezicht. Ouders durven zich daarbij niet meer te positioneren, er heerst een gevoel van onveiligheid. De kans op crimineel gedrag neemt toe. Ouders en kinderen komen vervolgens steeds meer in escalerende situaties terecht en ouders kunnen verdeeld raken over stijlen van aanpak. Dat dit bewegingen zijn die plaatsvinden, is therapeuten welbekend. Het was Haim Omer (psycholoog en hoogleraar aan de Universiteit van Tel Aviv) die inspiratie vond in de sociaal politieke arena van Ghandi en Martin Luther King. Er ontstond spontaan een methodiek waarbij de onderliggende partij een manier ontwikkelt zich geweldloos te verzetten.

Uitgangspunten bij geweldloos verzet:

Ouders leren onder meer niet direct te reageren, reacties uit te stellen, provocaties te weerstaan en escalaties te vermijden en niet te willen winnen hun kind. Ze leren eveneens het belang van minder praten, uitleggen, overtuigen, preken, smeken of dreigen en het achterwege laten van negatieve uitlatingen, gezag uit te oefenen door aanwezig en volhardend te zijn, korte, duidelijke boodschappen te geven en volhardend te zijn. Tevens wordt geleerd hoe de geheimhouding te doorbreken en een netwerk van supporters te mobiliseren. Oplossingen kunnen worden gezocht in zelf eenzijdig iets te veranderen in plaats van het kind te willen veranderen.  Verzoeningsgebaren kunnen gebruikt worden om de relatie te herstellen en te bevorderen.

Technieken/interventies die ouders kunnen gebruiken om helpend te zijn bij het creëren van een nieuwe context zijn onder meer de aankondiging dat ze andere weg kiezen, een supportersnetwerk mobiliseren, een sit-in, verzoenings-herstelgebaren en uitgestelde reacties geven. Hoe het kind vervolgens reageert is in wezen niet van belang. Het gaat om stellingname en duidelijk zijn vanuit de positie van ouders.

Frans diept de begrippen en technieken verder uit en benadrukt het belang van op één lijn zitten van de ouders in de uitstraling van hun boodschap. Het gevoel van niet meer voldoen aan de grillen en eisen van het kind geeft al verandering.

Leestip: Geweldloos verzet in gezinnen
Zie ook: www.authoritynet.com, www.nvrpsyschool.com, fransduintjer@hotmail.com voor vragen/advies.

Saskia Paffen, september 2012

www.tencsysteemtherapie.nl